چروک‌ها

چروک‌ها نشانه‌های قابل مشاهده پیر شدن پوست هستند که هم ناشی از عوامل درونی (پیری طبیعی) و هم عوامل خارجی (به‌ویژه قرارگیری در معرض اشعه ماورای بنفش) ایجاد می‌شوند.

علل درونی (Intrinsic):
با افزایش سن، فعالیت فیبروبلاست‌ها کاهش می‌یابد، که منجر به کاهش تولید کلاژن، الاستین و هیالورونیک اسید می‌شود — مواد کلیدی برای استحکام و رطوبت پوست. در نتیجه، پیوند درمیس و اپیدرم صاف می‌شود و ماتریکس خارج سلولی به‌هم‌ریخته می‌شود، که باعث شل شدن پوست و ایجاد چروک می‌شود.

علل خارجی (Extrinsic):
قرارگیری مزمن در معرض اشعه ماورای بنفش (UV) باعث فعال شدن ماتریکس متالوپروتئینازها (MMPs) می‌شود که فیبرهای کلاژن را تجزیه کرده و گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) تولید می‌کند که آسیب لایه درمیس را تسریع می‌کند. علاوه بر این، حرکات مکرر صورت، جاذبه، آلودگی، سیگار و عادات خواب می‌توانند با گذر زمان چروک‌ها را عمیق‌تر کنند.

انواع چروک‌ها:

• چروک‌های دینامیک (Dynamic): مرتبط با حالت‌های چهره، معمولاً زودتر ظاهر می‌شوند.
• چروک‌های استاتیک (Static): زمانی که صورت در حالت استراحت است قابل مشاهده هستند.
  مناطق دور چشم، پیشانی و اطراف دهان بیشتر در معرض چروک قرار دارند به دلیل نازکی پوست و حرکات تکراری.

راهکارهای مدرن ضدچروک:

• رتینوئیدهای موضعی مانند ترتینوئین و رتینالدهید: تولید کلاژن را تحریک کرده و نوسازی سلول‌های کراتینوسیت را بهبود می‌دهند.
• پپتیدها مثل Matrixyl و Argirelineو آنتی‌اکسیدان‌ها ویتامین C، اسید فرولیکدر فرمولاسیون‌های پیشرفته.
• حفظ سلامت سد پوستی، استفاده روزانه از ضدآفتاب با طیف گسترده و اجتناب از عوامل محیطی آسیب‌رسان برای پیشگیری طولانی‌مدت از چروک ضروری است.